ชุมชนหัวเขา

เฌอ คาเฟ่ " My Home " สิงหนคร สงขลา ใครจะรู้ว่ามีคาเฟ่แนวชิคๆสไตล์ญี่ปุ่นด้วย อย่างกับญี่ปุ่นในสิงหนคร เฌอ คาเฟ่ ตกแต่งแนวมินิมอลคือดีสำหรับสายคาเฟ่แนวน่ารักคุคิ บรรยากาศล้อมด้วยธรรมชาติ มองเห็นวิวภูเขา ด้านหลัง

วัดภูผาเบิกเป็นแหล่งโบราณสถาน ซึ่งกรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน วัดนี้มีพื้นที่ประมาณ29ไร่ สร้างขึ้นในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ที่เกาะยอจะมีทั้งชาวไทยมุสลิม, ไทยจีน และไทยพุทธ อาศัยอยู่รวมกันแบบสงบสุข

สุลต่าน สุไลมาน (พระเจ้าเมืองสงขลาที่๑) พระเจ้าเมืองสงขลา หรือ สุลต่าน สุไลมาน เป็นเจ้าเมืองสงขลาสมัยอยุธยาระหว่างปี พ.ศ. 2162-2211 เป็นผู้สร้างเมืองสงขลาริมเขาแดง ซึ่งรุ่งเรืองอยู่ระหว่างครึ่งหลังของพุทธศตวรรษที่ 2 ถึงตอนต้นพุทธศตวรรษที่ 23 ความรุ่งเรืองของเมืองสงขลายุคนี้ เกิดจากการขยายตัวทางด้านการค้าของดัตช์ อังกฤษและฝรั่งเศสเข้ามายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยเฉพาะบริเวณแหลมมาลายูและหมูเกาะอินโดนีเซียหรือเรียกกันสมัยนั้นว่า “หมู่เกาะอินเดียตะวันออก” เรื่องราวของเมืองสงขลายุคนี้ ส่วนใหญ่จึงปรากฏในเอกสารของชนชาติเหล่านั้น น่าแปลกใจที่ไม่มีเอกสารร่วมสมัยของฝ่ายไทยกล่าวถึงเรื่องนี้เลย มีเฉพาะพงศาวดารเมืองสงขลา ซึ่งเขียนขึ้นตอนต้นพุทธศตวรรษที่ 25 เท่านั้น ที่กล่าวไว้อย่างง่ายๆ ในเอกสารของชาวตะวันตก เรียกชื่อพระเจ้าเมืองสงขลาแตกต่างกัน เป็นต้นว่าของดัตช์ เรียกว่า “โมกุล” ของอังกฤษเรียกว่า “ดะโต๊ะ โมกอลล์” ในขณะที่ทางฝ่ายไทยโดยเฉพาะพงศาวดารเมืองสงขลา เรียกว่า “สุลต่าน สุเลมัน” และชาวเมืองสงขลารู้จักจากเรื่องที่เล่าสืบต่อกันมาว่า “สุลต่าน สุไลมาน”หรือ “ตามรหุม”

เป็นป้อมเมืองที่สร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนต้น เมื่อ พ.ศ. 2189 เป็นป้อมปราการที่แข็งแรงมาก กองทัพกรุงศรีอยุธยายกมาตีถึง 3 ครั้ง จึงสามารถตีได้ เป็นป้อมที่ก่อด้วยอิฐและหินถือปูน รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า แต่ละด้านมีช่องเสมาสำหรับวางปืนใหญ่ 3 ช่อง เป็นป้อมที่ได้รับอิทธิพลของชาติตะวันตก ป้อมหัวเขาแดงเป็นแหล่งอารยธรรมและประวัติศาสตร์ของจังหวัดสงขลา ตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี แต่เดิมมีชื่อเรียกว่า “ซิงกอรา” หรือ “เมืองสิงขร” ในอดีตย่านนี้เป็นเมืองท่าโบราณที่เจริญมั่งคั่งด้านการค้า โดยเฉพาะในสมัยสุลต่านสุไลมาน ตรงกับสมัยพระเจ้าปราสาททองแห่งกรุงศรีอยุธยา ผังเมืองสงขลาเก่าหัวแดงออกแบบโดยวิศวกรชาวฝรั่งเศส มีลักษณะเป็นเมืองสี่เหลี่ยม มีป้อมปืนใหญ่รวมทั้งสิ้น 18 ป้อม กั้นเป็นปราการป้องกันการรุกล้ำของข้าศึกที่เดินทางมาทางทะเลจากอ่าวไทย ทะเลจีนใต้ ปัจจุบันสามารถขึ้นไปชมเค้าโครงของป้อมปราการนี้ได้ ในบริเวณป้อมเขาหัวแดงยังสามารถชมทัศนียภาพในมุมสูงของชุมชนเขาหัวแดง ริมทะเลสาบสงขลา ซึ่งมองเห็นได้ไกลถึงตัวเมืองสงขลา ที่ตั้งอยู่อีกฝั่งของทะเลสาบอีกด้วย

ประวัติ จากการศึกษาของนักประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คาดว่ามัสยิดยาบัลโรดเหร๊าะหม๊ะ สร้างในราวรัชสมัยของสุลตาน สุลัยมาน ชาฮ์ (ประมาณ พ.ศ. ๒๑๗๓-๒๒๐๓) เมื่อมีการยกเขตรอบนอกเมืองสิงหนครเป็นเมืองหน้าด่านทางทะเลสาบสงขลาสำหรับกันทัพเรือของเมืองปัตตานี ต่อมาเป็นมัสยิดร้างเสียเมื่อคราวสมัยสุลตานมุซตาฟา ชาฮ์ ทำสงครามพ่ายแพ้แก่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเจ้าแผ่นดินกรุงศรีอยุธยา มัสยิดหลังแรกซึ่งสร้างในรัชสมัยสุลตานสุลัยมาน ชาฮ์นั้น เข้าใจกันว่าสร้างด้วยไม้ทั้งหลัง แต่ปูพื้นด้วยกระเบื้องแบบไทย ขนาดกระเบื้องเป็นรูปจตุรัสกว้างยาวประมาณ ๑ ศอกยังปรากฏหลักฐานมาจนถึงปัจจุบันนี้ ประวัติมัสยิดยาบัลโรดเหร๊าะหม๊ะ หลังปัจจุบัน ในปี พ.ศ. ๒๕๑๘-๒๐ มัสยิดหลังเก่าได้อยุ่ในสภาพชำรุดทรุดโทรมลงตามกาลเวลา นายอาศิส พิทักษ์คุมพล จุฬาราชมนตรี(ในขณะนั้นเป็นดะโตะอิหม่าม มัสยิดยาบัลโรดเหร๊าะหม๊ะ) จึงได้มีการประชุมสัปบุรุษอีกครั้งปรากฏตามจดหมายเหตุความว่า จึงดาโตะอิหม่าม คอเต็บ บิหลั่น ธรรมการประจำมัสยิดทั้งนั้น ก็ปฤกษากิจการด้วยปวงสัปบุรุษแห่งเมืองสิงหนคร กับทั้งพ่อค้าวาณิชย์ทั้งไทย มลายู จีน อาหรับ เห็นพร้องต้องกันให้ขยายเขตมัสยิดออกไป จึงพ่อค้าชาวอาหรับชื่อเชคอับดุลลาตีฟ ได้มีศรัทธาบริจาคเงินกองหนึ่งเป็นทุน สำหรับให้ก่อสร้างมัสยิดอันเป็นถาวรสืบไป ครั้นปฤกษากันแล้วเสร็จ ดาโตะอิหม่าม อาศิล พิทักษ์คุมพล ก็ปฤกษาให้ครูเยื้อน โรงเรียนบ้านหัวเขาเขียนโครงมัสยิด ให้มีโดมอย่างสูงตามอย่างมัสยิดในนครเมกกะ๑ โดมกว้างตามแบบนครมะดีนะ๑ แล้วให้มีโดมตามแบบไทยเป็นจตุรัส๑ กระเบื้องมุงนั้นท่านสั่งมาแต่เมืองเพชรทั้งสิ้น ปัจจุบันมัสยิดยาบัลโรดเหร๊าะหม๊ะ ทรุดโทรมลงตามกาลเวลาอันเนื่องมาจากขาดการบูรณะมาเป็นเวลาเกือบ ๓๐ ปี แต่มัสยิดนี้ก็ยังคงรักษาเอกลักษณ์อย่างเดิมไว้ทุกประการ

สวนองุ่นจอมทอง ต.สทิงหม้อ อ.สิงหนคร จ.สงขลา ถือฤกษ์ดี 19 พ.ย.เปิดให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวได้เข้าไปเที่ยวชมและถ่ายภาพช่อองุ่นที่น่ากินมาก โดยมีกฎห้ามจับและเด็ดลูกองุ่นเท่านั้น โดยมีองุ่นที่ปลูกไว้ตั้งแต่เดือน ธ.ค. 2560 ในพื้นที่ 494 ตารางเมตร หลากหลายสายพันธุ์ จำนวน 225 ต้น ใช้ปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพ

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนสตรีชุมชนตำบลหัวเขาจัดตั้งขึ้นเพื่อให้กลุ่มสตรีในชุมชนมีรายได้และช่วยในการโปรโมทชุมชนในพื้นที่ตำบลหัวเขา

ธนาคารลูกปูเกิดขึ้นได้เพราะความใกล้ชิดกับชุมชนในพื้นที่ ทำให้เราทราบถึงปัญหาของ พี่น้องชาวประมงจากปัญหาปริมาณสัตว์น้ำที่ลดลง จึงเข้าไปส่งเสริมในการพัฒนาประมงอย่างยั่งยืน โดยส่งเสริมจัดตั้งเครือข่ายอนุรักษ์ฟื้นฟูทรัพยากรทางทะเลในจังหวัดสงขลา

ชมรมฟื้นฟูอนุรักษ์ป่าชายเลน จากตัวแทนราษฎร ตำบลหัวเขา ๘ หมู่บ้าน เพื่อเป็นแกนกลางดำเนินกิจกรรมของชมรมภายใต้กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนทำให้ชุมชนมีความเข้มแข็ง มีจิตสำนึกที่ดีต่อระบบนิเวศน์

วัดศิริวรรณาวาส ตั้งอยู่ที่ ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา วัดศิริวรรณาวาส เป็นวัดร้าง มีการบันทึกในเอกสารโบราณสมัย ร.5 เมื่อครั้งที่สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้เสร็จตรวจการคณะสงฆ์ เมื่อปีพุทธศักราช 2455

บ่อเก๋ง คือ ปราการรักษาด้านหน้าของเมืองสงขลาเก่า ที่ตั้งอยู่ฝั่งแหลมสน สร้างขึ้นประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 24 ประกอบด้วยเชิงเทิน ที่ตั้งปืนใหญ่ อาคารที่พักของผู้รักษาป้อม บ่อน้ำและซุ้มประตู เมื่อมีการย้ายเมืองสงขลามายังฝั่งบ่อยาง (ตัวเมืองสงขลาในปัจจุบัน) ได้มีการสร้างป้อมปากแม่น้ำแหลมทราย เพื่อคอยป้องกันเมืองสงขลาฝั่งบ่อยาง ปราการบ่อเก๋งจึงถูกปล่อยร้างไป ปัจจุบันภายในบริเวณ "บ่อเก๋ง" ยังมีซากโบราณสถานสิ่งหนึ่ง ที่ยังคงสภาพสมบูรณ์ นั่นคือ "ซุ้มประตู" ซึ่งสร้างด้วยอิฐถือปูน มีสันหลังคาโค้งงอน ซึ่งลักษณะดังกล่าวปรากฏในกลุ่มอาคารทางตอนใต้ของจีน เช่น ในเขตเฉาซ่าน เขตหมิ่นหนาน การปรากฎลักษณะสถาปัตยกรรมดังกล่าว แสดงให้เห็นว่าชาวจีนฮกเกี้ยนอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานบริเวณเขาหัวแดงด้วย ทั้งนี้กรมศิลปากรได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 22 มกราคม พ.ศ.2542 ที่มา : กรมศิลปากร

วัดบ่อทรัพย์ ตั้งอยู่ ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตามทะเบียนวัดของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ระบุว่า ตั้งวัด พ.ศ. 2360 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2400 วัดบ่อทรัพย์ สร้างขึ้นในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น จากรูปแบบศิลปกรรมสามารถสันนิษฐานได้ว่า น่าจะเป็นวัดสำคัญอีกแห่งหนึ่งในสมัยที่เมืองสงขลาตั้งเมืองอยู่บริเวณฝั่งแหลมสน

การเดินทางระหว่างอำเภอสิงหนครและอำเภอเมืองสงขลา เราต้องเดินทางข้ามทะเลสาปสงขลา ซึ่งการเดินทางด้วยแพขนานยนต์ เป็นวิธีการเดินทางที่ได้รับความนิยมและมีผู้ใช้บริการจำนวนมาก ใช้เวลาอยู่บนแพประมาณ 5-10 นาที ท่าแพขนานยนต์สงขลา ตั้งอยู่ตรงไหน ฝั่งอำเภอสิงหนคร ท่าแพขนานยนต์จะตั้งอยู่บริเวณหัวเขาแดง ฝั่งอำเภอเมือง ท่าแพขนานยนต์จะตั้งอยู่บริเวณแหลมสนอ่อน ท่าแพขนานยนต์ฝั่งสิงหนคร ตั้งอยู่ในตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา

เป็นวัดเก่าสร้างมา แต่สมัยอยุธยา ต่อมาได้รับการบูรณะให้เป็นวัดสำคัญ ประจำเมืองสงขลาฝั่งแหลมสน ถือว่า เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองด้านในพระอุโบสถ มีภาพจิตรกรรมฝาผนัง เป็นภาพเขียนสี ที่มีความสวยงามด้วยเส้นและองค์ประกอบ ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร สงขลา

สร้างเมื่อ พ.ศ.2375 - 2376 โดยเจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) หรือสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ ส่วนเจดีย์องค์ที่สองเป็นเจดีย์องค์น้อง ลักษณะของเจดีย์เป็นเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง ตั้งบนฐานสี่เหลี่ยมเช่นกัน องค์เจดีย์ก่อด้วยอิฐฉาบปูน มีสีขาว คนทั่วไปเรียก “เจดีย์องค์ขาว”